Бухоронинг юраги - Арк қўрғони тарихи | Moziyga sayohat

2021 ж. 24 Мам.
27 540 Рет қаралды

"Мозийга саёҳат" кўрсатуви
"Ўзбекистон тарихи" телеканали
Энг кўҳна маданий мерос обйектларидан бири Арк қалъаси бўлиб, у қадимда Бухоро шаҳрининг маркази ҳисобланган. Бухоро арки милоднинг бошларида қурила бошланиб, XVI асрда Шайбонийлар сулоласи даврида ансамбл ҳолига келган.
Арк қалъасининг барпо этилиши Эрон подшоси ва турк аёлининг фарзанди Сиёвуш номи билан боғлиқдир. Маълумотларда келтирилишича, Сиёвуш Самарқанд подшоси Афросиёбдан енгилгач, шу ерда - Зарафшон дарёсининг қуйи ирмоқларидан бирининг соҳилида тўхтаган ва шаҳарнинг яратилишига асос солган. Сиёвуш Афросиёб томонидан ўлдирилганидан кейин Бухоронинг Шарқ дарвозаси ёнида кўмилган деган ривоятлар бор.
VII асрда Бухоро ҳокими Бидун вайрона ҳолига келган аркни қайта тиклатган. Ўша даврда арк олдида катта майдон - регистон, унинг атрофида савдогар ва зодагонларнинг юзлаб қўрғонлари бўлган. Ҳоким ва унинг қариндошлари қўрғони ёнида асосий шаҳар - шаҳристон жойлашган.
Кўплаб меъморий ёдгорликларни ўзида жамулжам этган кўҳна Арк қалъаси кўп асрлар мобайнида амирликнинг қароргоҳи бўлиб келган. Бу ерда амир, унинг бош вазирлари, ҳарбий бошлиқлар, амирнинг кўп сонли хизматчилари яшаганлар. Арк қалъасида ҳукмдорлар учун сарой, кўринишхона, масжид ва турар-жой бинолари бунёд этилган.
Арк қалъаси баланд мустаҳкам пештоқ билан улуғланган. Регистон майдонининг салобати ҳокимиятнинг буюклигини кўрсатган, уни босиб олиш мумкин эмаслик белгисини билдирган. Унинг деворлари теварагида шаҳристон жойлашган. Шаҳристонни савдо-ҳунармандчилик маскани - работ қуршаб турган.
Арк қалъасида Рудакий, Фирдавсий, Абу Али ибн Сино, Фаробий, Умар Хайём сингари улуғ инсонлар яшаб ижод қилганлар. Арк тўғрисида Абу Али ибн Сино қуйида келтирилган фикрни билдирган: “Мен бу ердаги кутубхонада шундай китобларни топдимки, уларни аввал кўрмаганман ва умримда бошқа кўрмадим ҳам. Мен уларни ўқидим ва шундан кейин ҳар бир олимнинг ўз фани бўйича ўрнини англадим. Менинг олдимда фанларнинг тубидаги шундай эшиклари очилдики, мен уларни тасаввур ҳам қилолмасдим. Аркдаги китобхонанинг кейинги тақдири сир бўлиб қолган. Кутубхона жанглардан бирида талаб кетилган бўлса ажаб эмас”, деган маълумотлар бор.

Пікірлер
  • Мен Азим шахар Бухорои шариф шахрини регистондан.Шахрим билан фахрланаман куриб жуда хам хурсанд булдим Москвадан хам шахарларимга салом

    @user-yc9sw8kr5v@user-yc9sw8kr5v3 жыл бұрын
  • Она юртим Бухором

    @sanikulaitmuratova7146@sanikulaitmuratova71463 жыл бұрын
  • Бухоро шахридан мен

    @user-xb3zl8kl9h@user-xb3zl8kl9h3 жыл бұрын
  • АДРАС КИЙГАНИ КАНЧАЛИК ЧИРОЙЛИ МУРАМ ШАХРАМ БУХОРОЙИ ШАРИФБА СОГИНДИМ ОНАЮЮЮЮ ЮРТИМНИ.💖💖💖💖🙈🙈🙈🙈🤝🤲🤝🤲🤝🤲

    @NozimaNozimaxon.@NozimaNozimaxon.3 жыл бұрын
  • Мен бухородан Владивостокда укийман ишлайман она юртим мен тугилганман

    @user-xb3zl8kl9h@user-xb3zl8kl9h3 жыл бұрын
    • Узбек тили бир четда йиглаябпи.

      @user-jt8yj7sd5f@user-jt8yj7sd5f Жыл бұрын
  • Бухара жемчужина Востока!

    @guljamolrazzoqova5689@guljamolrazzoqova568910 ай бұрын
  • БУЮК БОБОЛАРИМ АФРОСИОБ ТУРКНИНГ ВОРИСЛАРИ К,ОРАХОНИЙЛАРСИЗ БУХОРО- БУХОРО ЭМАС, САМАРК,АНД -САМАРК,АНД ЭМАС, ТУРКИСТОН - ТУРКИСТОН ЭМАС

    @historyhistory8917@historyhistory89173 жыл бұрын
    • Бухоро Сомонийлар даврида ута ривожланган ва Бухорои Шариф номини олади

      @gmailrsd@gmailrsd Жыл бұрын
  • Buni ruslar buzishgan tillani olib ketgan yana biz rossiyaga kelib ishlayapmiz ajdodlarimiz kim edi biz kim bo'ldik😢

    @sharofbektohirov@sharofbektohirov8 ай бұрын
  • Оператор гапирадиган аелди эмас курсатилаетган оби даларни курсатиш Керак опам Насиба Абдуллаевани синглисими жуда ухшар экан Боболаримиз кишки саройини. Шуролар генерали М.Фрунзе..бадбохт боибардимон килган.куп обидала вайронага айлантирилган...

    @isomiddinxojiyev256@isomiddinxojiyev256 Жыл бұрын
  • Гид қизимизга катта рахмат,ўзи хам чиройли,гапиришлари хам жуда равон ва чиройли экан,соф замонавий ўзбек тилида гапириш нақадар чиройли,эшитиш эса ёқимли.Ўрни бўлмаса ҳам айтиб ўтай,хусусий телеоадиоканалларимиздаги мухаррир ва бошловчилар,мана замонавий ўзбек тилида гапириш қанақа бўлишини шу қизимиздан ўрганинглар.

    @asqarbazarav@asqarbazarav16 күн бұрын
  • 👍👍👍👍👍👍👍👍

    @maqsadbekyangiboyev2794@maqsadbekyangiboyev27942 ай бұрын
  • Afrosiyob - Alp er tunga Attila bilan zamondosh bulgan Turk Hoqon.

    @Izzatdin0909@Izzatdin09094 ай бұрын
  • Qirq qiz qudug'i haqida ham tushuncha bering. Amirga buysunmagan qizlar o'sha quduqqa tashlanar ekan.

    @shoiramansurova5042@shoiramansurova504212 күн бұрын
  • оператор ва бошловчи кизга 2бахо

    @user-jt8yj7sd5f@user-jt8yj7sd5f Жыл бұрын
    • Nima uchu past baho qoyasiz shunchalikda qancha mehnat ketgan! Men kop malumotlar oldim

      @nabdurakhmonova888@nabdurakhmonova888 Жыл бұрын
    • О нимага охе?!

      @tohirkhusenov2199@tohirkhusenov2199 Жыл бұрын
    • @@nabdurakhmonova888 Малумотни тарихчи ва гид аёлдан олдиз , бошловчидан эмас. Куп малумот олиш учун тарихни укиса хам булади. А ман бошловчига ва операторга бахо бердим. Бошловчи на курсатувга таёрлаган на тугри саволлар бермади , кийми хам курсатувгв мос эмас. оператрм камерани энди кулига олган студентдан баттар. Китайский шерпотреб бозорда куплиги етмагандек теливидиняда хам шу ахвол.

      @user-jt8yj7sd5f@user-jt8yj7sd5f Жыл бұрын
    • @@tohirkhusenov2199 яхшилаб карангчи охе

      @user-jt8yj7sd5f@user-jt8yj7sd5f Жыл бұрын
    • Оператор Гидни тасвирга олди халос. Гид аёл жуда хам гузал ва билимли экан . Барибир мазза килдим. Бир йил аввал бориб курган эдим Хозир Яна хотиралар янгиланди

      @barakatxonalbdiljonava5725@barakatxonalbdiljonava5725 Жыл бұрын
  • Бурову самарканд тожик ларники

    @user-fc2pv6mm1l@user-fc2pv6mm1l Жыл бұрын
    • Тожикларнинг ери Хиндистонда Мултонда.

      @user-nn6wk6fq2f@user-nn6wk6fq2f Жыл бұрын
    • Мечтай Жамщут мечтай

      @user-vF1FK7d@user-vF1FK7d Жыл бұрын
    • Shu Gapinga Buqni Yepsan! Buxoroni Buhoro Qilgan, Samarqandni Samarqand qilgan Turklar bulgan! Aytdiku eshitmadingmi? Arkni ham Qurilishi Afrosiyob tufayli bulgan.

      @Izzatdin0909@Izzatdin09094 ай бұрын
  • Шу арк ни эски холида кайта тикласа биладику маданият вазирлигида пул йукми? Булар булмаса ишлатяптилару бюджет спец счёт пулларини? Тахланса ажойиб туристик марказ буларди!

    @umidqodirov5376@umidqodirov53769 ай бұрын
KZhead